خلافت غالب، امامت مظلوم

از عمر وبلاگ همساده ها بیشتر از 9 ماه می گذرد، طی این مدت، جناب بهنام طبیبیان از وبلاگ مدارا با ارسال 5 مطلب، ارتباطی نزدیک و صمیمانه با وبلاگ همساده ها داشته اند. ضمن تشکر فراوان از این دوست عزیز، از شما دعوت می کنیم خواننده ی پنجمین نوشته ی ایشان تحت عنوان"خلافت غالب، امامت مظلوم" باشید.

شکل گیری شورای سقیفه و روی کار آمدن خلیفه مسلمانان، بر خلاف آخرین اراده آخرین پیامبر سرآغاز جدایی دو جریان مهم در میان امت پیامبر شد. جریان غالب که با به دست گرفتن کامل قدرت سیاسی با وضع و تدوین تئوری خلافت سعی در تشکیل خلافت اسلامی بر اساس آداب و روش عرفی روزگار داشت و جریان مغلوب که با تاسیس و ترویج نظریه امامت و بر مبنای آرای کتاب خدا، آن را تداوم نبوت دانسته و خود را شیعه(پیرو) علی نامیده و خواستار پیگیری سیره پیامبر در ادامه مسیر جامعه مسلمانان بود. جریان شیعه که در صدر اسلام مدت محدودی قدرت سیاسی را هم در دست داشت، با شهادت امام اول شیعه و کناره گیری امام مجتبی برای همیشه در موضع مخالفت با حاکمان غاصب قرار گرفت.

بررسی یک واقعه بزرگ در فهم این مخالفت و شیوه ابراز آن نقشی بسیار مهم دارد و آن علت گرامی داشت تاریخی مذهبی و سیاسی واقعه خونبار و نهضت جاویدان حسینی است.

شهادت سومین امام شیعیان حسین ابن علی(ع)در نیمه دوم قرن اول هجری به خشن ترین و غیر انسانی ترین وجه به نحوی که قبل از اسلام و در عصر جاهلیت نیز سابقه نداشت و با وجودی که هنوز اصحاب و یاران آخرین پیامبر زنده و حاضر بودند و سخنان و سفارش هایی که او در باره رعایت حرمت فرزندان فاطمه(ع) فرموده بود را به خاطر داشتند باعث شد تا شیعه از یک جریان مغلوب به جریان مظلوم تبدیل شود و از آن پس حفظ یاد این فاجعه غمبار در ذهنیت تاریخی شیعه ضرورت یابد. 

بوده اند کشتارها و فجایعی که در تاریخ بشر اتفاق افتاده و همواره یاد بود قربانیان آن گرامی داشته شده است. اما عاشورای حسینی ریشه های عمیق مذهبی و افق های آرمانی بلندی دارد که توانسته است به عنوان حافظه ماندگار شیعی هر ساله پاس داشته شود. تاکید امامان شیعه و اصحاب و دوستداران خاندان وحی بر ترویج و پاسداشت فداکاری و ایثار سالار شهیدان که در مواردی مانند یک دستور واجب شرعی هم نمود می یافت سبب شد تا ابعادی بسیار فراتر از یک مراسم صرف مذهبی بیابد. بنابراین در طی قرون متمادی ایین عزاداری امام شیعیان به معضلی بزرگ برای حکومتهای مخالف تبدیل شد. ممنوعیت عزاداری عاشورا در اعصار مختلف، مجازات شدید و بی رحمانه عزاداران و زائران حرم حسینی در کنار تخریب قبور و بارگاه مطهر شهدای کربلا همگی حکایت از یک نبرد واقعی بین دو اندیشه متضاد دارد. نبردی که هیچگاه تعطیل نشده و تمام حوزه های عقلی، فکری،  فلسفی و عرفانی را شامل می شود و بسته به شرایط روزگار خود را نمایان می کند. 

گذشت روزگاران و افزایش معتقدین به مرام و مسلک شیعی، که به تدریج قدرت سیاسی را هم در دوره های مختلف در دست گرفتند، باعث شد تا تحریفاتی، هم در صورت و هم در سیرت قیام حسینی انجام شود که با اهداف اولیه و حتی شکل گیری واقعه مغایر باشد. 

فضیلت های فراوان منقول از امامان و پیشوایان شیعی در باره سیدالشهدا ع باعث شد که عده ای برای کسب مواهب مادی و حتی معنوی، دادن نسبت های نادرست و خلاف واقع را مجاز دانسته و ان را گامی در جهت ترویج شعائر حسینی بدانند. اسطوره سازی و اغراق و افسانه پردازی در باره قیام سالار شهیدان ان گونه که با فرهنگ مردم مشرق زمین سازگار است، یکی از این موارد تحریف است.

- تهی کردن نهضت از مفاهیم بلند الهی و تقلیل آن به بابی برای بهشت و گریه و ناله صرف بدون آگاهی از اهداف متعالی آن

- ترجیح مناسک عزای حسینی و تبدیل آن به یک آیین تنها بدون آنکه محتوایی برای آن قائل باشند

- و سرانجام بهره برداری نادرست و سوءاستفاده از جهل عوام توسط عده ای مغرض و سودجو،  نگرانی هایی را موجب می شوند.

با این همه گذشت قرنها از قیام بی نظیر امام آزادگان و با وجود همه مخاطرات هم چنان چراغ هدایت حسینی، روشنی بخش وجدان های آگاه و نجات بخش دلها و جانهای خسته است و هر آن جلوه ای بدیع از این حماسه ماندگار پدیدار می شود.